Deelsessies

Ronde 1
11.30-12.45
 

Zo stuur je op klimaatadaptatie vanuit de ondergrondse openbare ruimte

Een klimaatadaptieve openbare ruimte is alleen haalbaar als je ook ruimte vrijmaakt in de ondergrondse openbare ruimte. Daarom is de openbare ruimte een van de actiepunten in de strategische agenda ondergrond van de gemeente Rotterdam.

Pieter Boone, van huis uit landschapsarchitect en in Rotterdam verantwoordelijk voor deze strategische agenda ondergrond, neemt de deelnemers mee in het concept van een ondergrond-gestuurde klimaatadaptieve openbare ruimte. De ondergrond speelt een cruciale rol bij het opvangen van water en het verminderen van hittestress, en is daarmee medebepalend voor een leefbare stad in de toekomst, vooral in vooroorlogse wijken.

Pieter Boone, strategisch adviseur bodem en ondergrond bij Gemeente Rotterdam

 

Zo stuur je op groen met planregels in het Omgevingsplan

Het Bredaas Groenkompas heeft als doel van Breda een stad in een park te maken. De West-Brabantse stad hanteert daarvoor de hoogste groennormen: 15 procent van de oppervlakte van bedrijventerreinen moet groen zijn, en voor woonwijken geldt een norm van 20 procent. Ook is er een norm voor privé-groen vastgesteld. Hoe stuur je op deze doelen met het omgevingsplan, dat een bredere reikwijdte heeft dan het oude bestemmingsplan? Wie spreek je aan, en hoe borg je de naleving?

Breda heeft een stichting opgericht die samen met inwoners de stad vergroent en is kandidaat-lid voor de National Park City-movement, waartoe momenteel alleen Melbourne en Londen behoren.

Richard Hereijgers, Gemeente Breda

 

Ontwerpatelier 1: vooroorlogse wijk Klarendal

Twee gemeentelijke teams werken aan de omgeving van de Paulstraat in de wijk Klarendal. Dit dichtbebouwde deel van de stad huisvest een diverse mix van studenten, ouderen en gezinnen. Hoe kun je hier de mooie groenstructuren behouden?

Denk samen met andere deelnemers na over deze en andere vraagstukken met behulp van kaarten en aanvullende informatie.

Onder leiding van (onder andere) Jan Janse, NVTL

 

Zo stuur je op klimaatadaptieve werkomgevingen, mét eigenaren en ondernemers

Wilt u ontdekken hoe u bedrijventerreinen kunt vergroenen en tegelijkertijd economisch aantrekkelijk kunt maken? In deze workshop leert u hoe u ondernemers en eigenaren kunt overtuigen om groen te omarmen, zonder dat dit ten koste gaat van hun bedrijfsbelangen.

Nederland heeft 3.700 bedrijventerreinen, waarvan slechts één procent groen is, terwijl woonwijken voor 37 procent uit groen en blauw bestaan. Omdat ondernemers en eigenaren vrijwel alle ruimte in handen hebben, is hun medewerking cruciaal voor echte vergroening. Maar hoe overtuig je hen? Hoe maak je groen aantrekkelijk, zelfs als dit betekent dat er minder parkeerplaatsen beschikbaar zijn?

Vergroening biedt tal van voordelen voor ondernemers: een koelere werkplek tijdens warme zomers, ontspannende plekken die stress verminderen, en een aantrekkelijkere ontvangst- en werkomgeving. Dit zijn niet alleen visuele verbeteringen, maar strategische investeringen die het welzijn en de productiviteit verhogen. Ontdek tijdens deze workshop hoe u bedrijventerreinen kunt omtoveren tot groene oases die zowel medewerkers als het bedrijfsresultaat ten goede komen.

Willem Brouwers, landschapsarchitect/partner, Veenenbos en Bosch
Jasper Nillessen, landschapsontwerper, Veenenbos en Bosch

 

Zo stuur je met data: koester wat belangrijk is en vergroen waar de impact het grootst is

Effectief sturen op een klimaatadaptieve stad? Het draait allemaal om koesteren wat echt belangrijk is én vergroenen waar de impact het grootst is. Maar hoe bepaal je dat precies? Welke normen en richtlijnen zijn er om je op weg te helpen? Denk aan de Landelijke Bomennorm, de 3+30+300-regel of de Steenbreek-richtlijn. Hoe pas je deze slim en praktisch toe?

In deze workshop duiken we in de wereld van big green data en ontdekken we welke inzichten dat oplevert op het gebied van verstening, vergroening, hittestress en wateroverlast. We bespreken hoe je reële vergroeningsambities formuleert, zonder te verzanden in ‘the number game’ – waarbij bomen willekeurig worden geplant zonder écht impact te maken omdat het gaat om de te behalen aantallen.

Krijg een reality check van Joost Verhagen, aka de Boominee, en leer hoe je data écht in je voordeel laat werken.

Joost Verhagen, directeur Cobra Groeninzicht

Ronde 2
14.00-15.15

 

 

Zo stuur je op samenhang: Ecosysteem Stad

Het is algemeen bekend dat klimaatadaptatie bijdraagt aan een leefbare en aantrekkelijke stad. Wanneer dit vanuit het natuurlijke systeem wordt toegepast, kunnen oplossingen afgestemd worden op de situatie boven- en ondergronds. Door deze opgaven vanaf het begin in samenhang aan te pakken, creëer je stedelijke win-winsituaties.

Het TKI (Topconsortia voor Kennis en Innovatie) project Eco-Systeem-Stad richt zich op de balans tussen de waterbehoefte van functioneel groen en de beschikbaarheid van water in een klimaatbestendige en natuurinclusieve stad. Hierbij wordt rekening gehouden met de geografie van de ondergrond en de specifieke eigenschappen van soorten, met name hun droogteresistentie. De kosten en baten van passende en effectieve (technologische) oplossingen worden zorgvuldig afgewogen.

Tijdens deze sessie zullen deelnemers, onder begeleiding van de workshopbegeleiders, in subgroepen het natuurlijke systeem van Arnhem in kaart brengen en de klimaatgerelateerde uitdagingen identificeren. Vervolgens gaan zij puzzelen welke oplossingen het meest geschikt zijn voor specifieke locaties.

Shannen Dill en Viola Bennink, Wageningen University & Research

 

Zo stuur je met harde en zachte instrumenten op klimaatadaptatie onder de Omgevingswet

De Omgevingswet biedt diverse sturingsmogelijkheden voor een klimaatadaptieve inrichting van de stad, variërend van harde tot zachte, stimulerende instrumenten. Hoe vind je de juiste balans tussen sturing en stimulering? Welke mogelijkheden biedt de beleids- en uitvoeringscyclus van de Omgevingswet om te sturen op een klimaatadaptieve, gezonde stedelijke leefomgeving? En wat kan actief grondbeleid daaraan toevoegen? Daarnaast, welke extra mogelijkheden biedt het nieuwe, ruimere omgevingsplan?

Jeroen Bruinenberg, expert op het gebied van beleidsinstrumenten voor de openbare ruimte, gaat hierover in dialoog met de deelnemers.

Jeroen Bruinenberg, adviseur openbare ruimte, PLANTERRA

 

Ontwerpatelier 2: Binnenstad/Centrum

Studenten van Van Hall Larenstein buigen zich over de herontwikkeling van de Bastionstraat, een voormalige expeditiestraat die wordt omgevormd tot een woongebied. Samen met hen en op basis van kaartmateriaal verkennen we de vraag: ‘Hoe kunnen we klimaatadaptatie integreren in dit transformatieproces?’

Onder leiding van (onder andere) Jan Janse, NVTL 

 

Zo stuur je op ruimtelijke hittestress-adaptatie: van het ‘Koele Netwerk’ voor het centrum van Arnhem tot de stadsbrede aanpak van koele steden

Ontwerpbureau OMGEVING uit Antwerpen ontwikkelde voor de binnenstad van Arnhem een visie voor het uitrollen van een Koelte Netwerk — routes met schaduwrijke en koele plekken om hittestress te bestrijden. Deze aanpak gaat verder dan alleen het creëren van koele plekken in de stad; het draait om de ontwikkeling van een koele stad als geheel. De impact van deze visie heeft gevolgen voor de mobiliteit, ondergrondse nutsleidingen, de keuze van verhardingen, het wonen en winkelen en het groenbeleid van de binnenstad.
Hoe ontwikkel je een koeltestrategie voor steden op basis van de nieuwste wetenschappelijke inzichten? Hoe ziet een ‘Koel Netwerk’ eruit? Kan het zorgen voor een nieuwe beleving van onze binnensteden? Onze gebouwde omgeving is traditioneel ingericht op het vasthouden van warmte, maar deze benadering is steeds meer achterhaald.

Luc Wallays, creatief direcreur, Ontwerpbureau OMGEVING

 

Sturen of stimuleren: groen is een zaak van iedereen

Bij vergroening kun je niet om de bewoners heen. Het initiatief ‘De Groene Buur’ uit Almere brengt grote thema’s zoals klimaatadaptatie, duurzaamheid, biodiversiteit en urban heating dichter bij de mensen door te beginnen met wat we dagelijks om ons heen zien: onze eigen tuinen en omgeving. “Groene Buren” vertegenwoordigt een beweging van individuen die hun krachten bundelen om tuinen te vergroenen en een leefbare, groene stadsomgeving te bevorderen. Met een laagdrempelige aanpak richten zij zich op het tastbaar maken van belangrijke thema’s zoals klimaatadaptatie en het versterken van biodiversiteit. Door inwoners actief te betrekken bij het vergroenen van hun buitenruimte, ontstaat er een verbinding tussen de groene infrastructuur van de gemeente en de groene tuinen. Dit heeft niet alleen ecologische voordelen, maar versterkt ook sociale aspecten, zoals ontmoeting en gezamenlijke zorg voor een leefbare omgeving.

In deze sessie neemt Sacha de Ruiter, initiatiefnemer van De Groene Buur, de deelnemers mee in haar aanpak. Ze deelt haar ervaringen over hoe je mensen kunt motiveren om mee te doen en hoe je omgaat met weerstand. Voor meer info ga naar https://groenebuur.nl/

Sacha de Ruiter, De Groene Buur, Almere

 

Het stedelijk interieur congres wordt mede mogelijk gemaakt door